Nahcivan Muhtar Cumhuriyeti
Azerbaycan’a bağlıdır.
Yüzölçümü: 5.502.73 km2
Nüfusu: 435.367
Başkenti: Nahcivan
Coğrafi Konumu
Nahcivan’in, kuzeyi ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı da İran topraklarıyla çevrilmiş olup, kuzeybatısında yer alan Türkiye ile kısa bir sınırı vardır. Bu sınır bölgesi Türkiye tarafından Dilucu olarak adlandırılmakta olup, Türkiye ile Nahcivan’ı birbirine bağlayan yol Dilucu’nda Aras Nehri üzerine inşa edilen Hasret Köprüsü’nden geçmektedir. Azerbaycan’ın yaklaşık %6,3’ünü oluşturan Nahcivan, 5.502,73 km2 yüzölçümüne sahiptir. Arazi yapısı dağlık bir nitelik gösteren Nahcivan’da ovaların toplam araziye oranı % 20, ormanların oranı ise % 2 civarındadır. Ovaların büyük bir bölümü tarıma elverişlidir. Ülkenin zengin madensuyu, soda ve tuz kaynakları bulunmaktadır.
Azerbaycan’a bağlı olmakla birlikte, bu ülkeyle fiziki bağlantısı olmayan Nahcivan, Türk devletleri arasında Türkiye ile kara sınırı bulunan tek toprak parçasıdır. Türkiye ile Nahcivan arasında 17 km’lik bir sınır bulunmaktadır. Nahcivan şehir merkezi ile Türkiye’nin Iğdır şehri arasındaki uzaklık 160 km olup, iki şehir karayolu ile birbirlerine bağlanmıştır. İki ülke arasındaki ulaşım ve ticari ilişkiler Dilucu Sınır Kapısı’ndan gerçekleştirilmektedir. İran ile Culfa ve Urumiye kentlerine yönelik iki ayrı sınır kapısı bulunmaktadır. Sovyet döneminden kalan, Nahcivan’ı Ermenistan üzerinden Azerbaycan’a bağlayan karayolu ise, 1990’ların başlarından bu yana kullanılamamaktadır.
Nüfus
1 Ocak 2014 resmî verilerine göre Nahcivan Özerk Cumhuriyeti’nin toplam nüfusu 435.367 kişidir. Nahcivan, tarihî Nahcivan Hanlığı gibi kendisine başkentlik yapan Nahcivan şehrinin adı ile anılmaktadır. 1 Ocak 2013 resmî verilerine göre Şehir 88.000 kişi nüfusa sahiptir. Etnik yapı ise 01.08.2011 resmi verilerine göre 405.900 Azeri, 2.280 Kürt, 517 Rus, 140 Ukraynalı,91 Tatar, 147 Ermeni, 11 Lezgi, (%0,021) ise diğer halkların temsilcileri.
İdari yapı
Nahcivan’ın statüsü, 12 Kasım 1995 tarihinde halk oylaması ile kabul edilen Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. bölümünde düzenlenmiştir. Buna göre; Nahcivan içişlerinde özerk, savunma ve dış politikasında ise Azerbaycan’a bağlı bir statüye sahiptir. Yasama organı 45 üyeli Ali Meclis’ten, yürütme organı ise Bakanlar Kurulu’ndan oluşan Nahcivan’da yargı görevi bağımsız mahkemelerde bulunmaktadır.
Nahcivan, Türkiye’nin de taraf olduğu 1921 Moskova ve Kars Antlaşmaları uyarınca özerk statüsü devam etmek kaydıyla Azerbaycan’a bırakılmıştır. Bu çerçevede Türkiye de Nahcivan’ın statüsünün devamında dolaylı olarak bir güvence unsuru haline gelmiş ve Nahcivan’ın toprak bütünlüğünü kabul etmiştir.
Eğitim
Nüfusunun % 28’i şehir merkezlerinde yaşayan Nahcivan’da 228 ilk ve orta öğretim okulu, 5 meslek lisesi ve 2 üniversite bulunmaktadır.[kaynak belirtilmeli] Üniversitelerden biri Nahcivan Devlet Üniversitesi (NDÜ) diğeri Nahcivan Özel Üniversitesi’dir. NDÜ’nün Mimarlık, Rus Dili ve Edebiyatı ile Müzik bölümleri ÖSYM üniversite tercih kılavuzunda yer almaktadır ve Türkiye’den yaklaşık 250 öğrenci eğitim görmektedir. Üniversitede bazı bölümler için yüksek lisans ve doktora eğitim programları mevcuttur. Bölgede ayrıca, okul öncesi eğitim için resmî kreşler mevcuttur. 1999 yılı itibariyle toplam öğrenci sayısı 80.000 olarak tespit edilmiştir.
Nahcivan Muhtar Cumhuriyeti’nin Resmi Arması
(Azerbaycan Resmi Armasıdır)
Nahcivan Muhtar Cumhuriyeti’nin Konumu
7 rayon ve Nahcivan kentine ayrılır.
71) Sederek
72) Şerur
73) Kengerli
74) Babek
75) Şahbuz
76) Nahcivan
77) Culfa
78) Ordubad